Evde İş Bölümü Oyunlaştırması
Hepimizin bildiği gibi pandemi dönemi hem ev hem de iş yaşamımızda köklü değişiklikler yarattı. Çocuklar evde daha fazla zaman geçirmeye başlayınca doğal olarak ev işlerinde sorumluluğu paylaşma ve iş bölümü yapma gerekliliği net bir şekilde ortaya çıktı. Peki çocuklar bu ev işlerini gönüllü olarak yapmaya ne kadar hevesli idi? Küçükken evdeki işlerden kaçmaya çalıştığınız günleri hatırlayarak bu soruya dürüstçe hemen hemen hiç dediğinizi duyar gibiyim. Şimdi bu iş bölümünün gönüllülük esasında ve oyunlaştırma mekaniklerini kullanarak nasıl yapılacağına birlikte göz atalım.
BjFoggs “Tiny Habits” kitabında insanlarda davranışlarda kökten değişimin hemen gerçekleşemeyeceğini bu uğurda hayatımıza minik dokunuşlar ile alışkanlık yerleştirmenin çok daha etkili bir yol olduğunu belirtir.
Yetişkinlerde olduğu gibi çocuklar da farklı motivasyonlara sahiptir. Çoğu zaman çocuklar sürekli maddi ödüller ile motive edilmeye çalışılır. Dışsal motivasyon dediğimiz bu ödüllendirmeler kısa vadede işe yarasa bile uzun sürede çocuğun sorumluluk almasında etkili olmaz, hatta bu ödüllendirmeler çocuğu, çıkar ilişkisi kuracağı kalıcı davranışlara doğru itebilir.
*O halde çözüm için neler yapmalıyız?
Öncelikle;
- Görev dağılımında, çocukta kazanılması istenilen davranışların neler olduğu başlangıçta net olarak belirlenmelidir.
- Çocuğun söz hakkının olduğu ve iş bölümünün adil olarak dağılım gösterdiği programlar çocukta daha hızlı içsel motivasyon oluşturur.
Ünlü davranış tasarım ve oyunlaştırma uzmanı Yukai Chou evde iş bölümü oyunlaştırmasının sağlıklı yapılabilmesi için üç önemli tetikleyici unsurdan bahsediyor.
- CD1: Destansı Anlam ve Arama
Burada aslında çocuk kendisinden daha büyük bir şeyin parçası olduğunu hissetmelidir.Evde kararlara adil olarak katılabilmeli, ailesine yardım etmesinin onlar için değerli olduğunu bilmelidir.
2. CD5: Sosyal Etki ve İlişki
Her yaştan insan sosyal kabul görmeye ihtiyaç duyar.Çocuğa kazanmasını istediğiniz davranışları seçenek belirterek sunarsanız olumlu tepki alma olasılığınız yüksektir.Örneğin; ailece yaptığınız listede yapmak istediği görevleri kendi seçebilir, yapmadığında yaptırım olan davranışı birlikte belirleyebilirsiniz. Siz görevinizi yapmazsanız yaptırım kararına katılabilmelidir.
3. CD3: Yaratıcılık ve Geri Bildirimin Güçlendirilmesi
Yaptıkları görevler ile ilgili yapıcı geri bildirimler çocuklarda gayet olumlu motivasyon yaratır. Sadece yaratıcılıklarını ortaya çıkarmakla kalmaz sonuçlarını görebilmelerini de sağlar. Olumsuz dil kullanılmamalıdır.Başaramadığı “görevde bu sefer olmadı, ama çok yakındın tekrar dene” gibi cümleler hevesi kırılmadan ilerlemesini sağlar.
Oyunlaştırmada amaç, ev içi görev paylaşımının zamanla aile destek sistemine dönüşmesidir. Ev işleri rutinin bir parçası haline geldiğinde iş olarak algılama ortadan kalkar ve alışkanlığa dönüşür. Tanımlama, görev atama, tamamlanan görevler hakkında geri bildirim verme tarzı etkileşimler ailenizde daha güçlü bağlar yaratır.Belli aralıklarla liderlik tabloları ve kahraman rozetleri kazanmaları gibi görevlere zamanla öngörülemezlik ve merak eklemek heyecanı ve isteği arttırır.
Bu amaçla kurgulanan bir kaç dijital örneğe birlikte göz gezdirelim;
*JobStars; liderlik tabloları kullanarak sosyal yöne odaklanan ve çocuklar ile yakın çevresini iş birliğine dahil eden oyunlaştırılmış bir uygulama.
https://youtu.be/BE0LNhRkCSc
*Funifi;
Yaratıcılık ve geri bildirimin güçlendirilmesine hitap eden işleri eğlenceli hale getiren bir uygulama.
*Chore Wars; günlük işleri oyunlaştıran, sinir bozucu işleri savaşarak kazandığınız bir web uygulaması.
Sizce de hayat oyunlaştırarak daha çekilebilir değil mi? Hem kendiniz hem de çocuklarınız için farklı motivasyonlar keşfetmenin ve içine biraz da eğlence katmanın tam zamanı!